KOMPAUND NEDİR?

KOMPAUND NEDİR?

               Kompaund İngilizce olan compaund kelimesinin Türkçeye uyarlanmış halidir. Türkçe de tam karşılığı karıştırma olan farklı malzemelerin bir araya getirilerek yüksek sıcaklıkta eritilerek basınç altında karıştırılması plastik sektöründe Kompaund olarak kullanılmaktadır.

               Günümüzde petrol fiyatlarındaki sürekli artış plastik sektöründeki ham madde fiyat artışını da aynı şekilde tetiklemektedir. Belli özellikte ve toplamda 20 yi geçmeyen ana plastik malzemelerden yüzlerce hatta binlerce farklı özellik istenmektedir. Bu çeşitlenmeyi sağlayacak tek yöntem kompaund ile olur. Örneğin yanar olan plastiğin yanmaz olması, fiyatının ucuzlatılması, güneş ışığına daha dayanıklı olması, istenilen darbe, çekme, uzama gibi çeşitli mukavemet değerlerinin iyileştilmesi kompaund ile olur.

               Kompaund ile özellikle Termoplastik malzemeler, ısıl işlemli ve basınçlı olarak karıştırılarak bağ oluşturması sağlanan yeni malzemeler geliştirilir.  Kompaund yapabilmek için gerekli makine aynı yöne dönen çift vidalı extruderdir.  Bu makine ile yeni özelliklere sahip ve daha ucuz malzemeler üretmek mümkündür.  Örneğin alüminyum dış cephe giydirmelerde yangına dayanıklı kompozit levha üretmek mümkündür. Taşıyıcı içerine giren yanmazlık katkısı ile direkt levha üretmek mümkündür. Aynı şekilde poşet üretiminde kullanılan film extruzyonunda da çift vidalı extruder ile hem kompaund yapmak hem de film yapmak mümkündür. Üstelik ürünlerin içerikleri doğru formüle edilerek daha karlı ürünler üretmek mümkündür.

PLASTİK ENDÜSTRİSİNDE KALSİT KULLANIMI

                Kalsit plastik endüstrisinde dolgu malzemesi olarak bilinir ve genellikle plastik malzemeleri ucuzlatmak için yüksek oranlarda plastik malzemelerin içine karıştırılarak (kompaund edilerek) kullanılır. Tabii başlığımızı Plastik sektörü olarak yazdık ama Kalsit, gıda dan kozmetiğe, ilaçtan boya sektörüne kadar çok farklı alanlarda kullanılmaktadır. Peki Kalsit masum ve faydalı mıdır? Yoksa biz fark edemeden malzemelerimizin kalitesini düşürerek bize olduğundan daha pahalı olarak mı satılmaktadır?

               Kalite, müşterinin istediği ile orantılı bir şekilde değiştiğini varsaydığımızda; ürünlerin bütün özelliklerini müşterilerin kolayca ulaşabileceği şekilde belirtmemiz gerekmektedir. Konumuz olan plastikte yapılan Kompaund malzemenin müşteri isteği olan, varsayılan örnek yanmazlıktan UV ışık dayanımına, gerilme mukavemetinden çekme mukavemetine kadar benzer birçok önemli olan ilgili testlerden başarı ile geçmesi gerekmektedir. Sonuçta ürünler müşteri isteği olan testlerden başarılı bir şekilde geçiyorsa doğru Kompaund da yapılmış demektir.

                Günümüz rekabet ortamında firmalar üretimlerinde kullanıldıkları malzemeleri geliştirerek, daha ucuz ve özellikleri iyileştirilmiş yeni malzemeler üretmelidirler veya üretecek partner firma bulmaları gerekmektedirler.

                Son yazdığımızı örneklendirecek olursak; zamanın da sadece AYPE ile üretim yapan film sektöründeki lider firmalar başlangıçta %10 Kalsit Dolgulu AYPE kompaund malzeme üretimini gerçekleştirerek, film üretiminde AYPE içerisine %5 bu kompaund malzemeyi katarak film üretimini ucuzlatmayı başarmışlardır. Şu anda %80 Kalsit dolgulu AYPE kompaund malzeme üretimi gerçekleşip, film üretiminde AYPE içerisine %50 oranında katılmaktadır. Tabii bu oranlar en üst seviyeye geldi mi bilinmez, ileride daha fazla oranlarda kompaund kullanımı olabilir. Hatta film üretiminde sadece kompaund malzeme ile üretim hedeflenmektedir. Bu konuda araştırmacılara başarılar dileriz.

                Benzer bir şekilde halk dilinde bilinen kalorifer borularında orta tabaka Alüminyum folya olarak kullanılırken araştırmacılar yeni bir malzeme geliştirerek PPRC & cam elyaf kompaund malzemeyi bulmuşlardır.

Sonuçta testler ile belirlenen kaliteden taviz vermeden günümüz malzemelerin fiyatlarını düşürmek veya aynı fiyatta daha geliştirilmiş özellikte malzeme üretebilmek gerekmektedir.

                Kompaund malzeme üretiminde çift vidalı co-rotate extruder kullanılmaktadır. Bu extruder, ısıl işlemle malzemeleri istenilen en iyi şekilde karıştırarak yeni özellikli malzemeler ortaya çıkarmaktadır. Sonuçta formüle edilmiş ve termoplastik özellikli malzeme geliştirmek için kullanılması gereken makine çift vidalı extruderdir. Tabii başlığımızı Plastik sektörü olarak yazdık ama Kalsit gıda dan kozmetiğe, ilaçtan boya sektörüne kadar çok farklı malzemelerde kullanılmaktadır.

                 Örnek uygulamamız olan kalsit %10 oranına kadar formüle edildiğinde özellikle PP ve PE türü plastiklerde özellikleri iyileştirmektedir. Tabii burada önemli olan doğru ısıl işlem altında doğru bir karıştırmadır. Karıştırma homojen bir yapı elde etmek için taşıyıcı ile dolgu arasında sıkı bir bağ oluşturması gerekmektedir. Bu bağ grift olarak ta adlandırılan birbiri ile iç içe girerek kaynaşarak son işlem sırasında tek bir malzeme olarak hareket eden yeni özellikli bir malzeme oluşturacak kadar kuvvetli olmalıdır. Bu bağı oluşturacak tek makine çift vidalı aynı yöne dönen extruderdir.

                 Sonuç olarak müşteri ihtiyaçlarını karşılayacak kalitede üretilen malzemelerin içeriklerinden (formülünden) daha çok istenilen özellikleri sağlayabilmesi daha önemlidir.

                 Bu konuda daha uygun fiyatlı ve özellikleri geliştirilmiş malzeme araştıran bilim insanlarına başarılar dileriz.